Algemeen
De rentevisie is een van de instrumenten bij beslissingen over het aantrekken van langlopende leningen. Bij een normale rentestructuur (rentepercentage langlopende leningen is hoger dan dat van kortlopende leningen) is het beleid dat zoveel mogelijk tot de kasgeldlimiet met kort geld gefinancierd wordt. Afhankelijk van de liquiditeitsprognose, de rentevisie en de renterisiconorm in meerjarig perspectief bepalen we wanneer er langlopende leningen worden aangetrokken. De ontwikkelingen op de financiële markten worden hiervoor nauwlettend gevolgd.
Ontwikkelingen
De gevolgen van de Covid-19 pandemie hebben ervoor gezorgd dat vraag en aanbod zijn verstoord, wat zorgt voor oplopende prijzen ofwel inflatie. Het verhogen van de rente wordt alom beschouwd als een middel om hoge inflatie te bestrijden. Vanaf mei zal de ECB beginnen met het afbouwen van de steunprogramma's. Naar verwachting zal de ECB eind 2022 of uiterlijk begin 2023 starten met renteverhogingen. Onder invloed van de sterk gestegen prijsinflatie steeg de rente al vanaf eind december 2021. Door de oorlog in de Oekraïne is de prijsinflatie verder de hoogte in gegaan. In de Verenigde Staten is men al een stap verder. Daar is de Federal Reserve (Fed), de Amerikaanse koepel van centrale banken, om de inflatie te beteugelen, de beleidsrente in 2022 in 3 stappen van 0,25% aan het verhogen. Topbankiers in de VS spreken al over stijgingen van 0,5% in plaats van 0,25%. Deze renteverhogingen in Amerika hebben ook effect op de Eurozone.
Geldmarktrente
De Euribor is het rentetarief waartegen banken elkaar leningen verstrekken en waartegen de gemeente kort geld kan lenen. Gedurende 2021 was er weinig fluctuatie in de stand van de Euribor (gemiddeld rond de -0,55%) . Dit vindt zijn oorzaak in een zeer ruime hoeveelheid aan liquiditeiten in de markt als gevolg van het opkoopbeleid van de ECB. De hoogte van de Euribor had in 2021 voor de gemeente Weert nagenoeg geen invloed, omdat er geen kasgeldleningen aangetrokken hoefden te worden. Eind maart 2022 bevindt de 3-maands Euribor zich echter op het niveau van -0,28% en is de verwachting dat de deze over een jaar 0,82% bedraagt.
Kapitaalmarktrente
In 2021 hoefde ook geen langlopende geldleningen te worden opgenomen. Hierdoor heeft de gestegen kapitaalmarktrente in 2021 geen effect op de gemeente gehad.
In de eerste helft van 2021 steeg de rente door het optimisme over de vaccinatieprogramma's en het door Biden gepresenteerde stimuleringspakket, die leiden tot hogere economische groei- en inflatieverwachtingen. In juni stagneerde de stijging. Hoewel er wat meer positieve economische vooruitzichten waren, bestond er in de markt nog veel twijfel over de herstelcapaciteit van de economie en de effectiviteit van de steunmaatregelen. Tot eind augustus volgde een daling, nadat de centrale banken beleggers gerust hadden gesteld dat ze nog voor langere tijd het stimuleringsprogramma zouden blijven hanteren en dat volgens hen de stijging van de inflatie boven de 2% tijdelijk was.
Door de inflatieverwachtingen stijgt de rente daarna weer. In november treedt er, ondanks het hogere inflatiepercentage, een lichte daling op. De economische zorgen om de Omikron-variant van Covid-19 hebben een drukkend effect op de rente, maar in december stijgt de rente weer onder invloed van de inflatieverwachtingen en de onzekere situatie in Oekraïne. Per saldo is de rente voor de 20-jaars lineaire lening bij de BNG (zoals in de grafiek is opgenomen) hierdoor gestegen van 0,2% naar 0,71%.
Van december 2021 tot eind maart 2022 is de rente voor een langlopende geldlening van 20 jaar voor de publieke sector is van december 2021 tot eind maart 2022 gestegen van 0,55% tot 1,61%.